- ต้นยี่หุบ เป็นพรรณไม้ที่มีมากในประเทศอินเดีย มีถิ่นกำเนิดอยู่ทางตอนใต้ของประเทศจีน บ้างว่ามีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย อินเดีย และในหมู่เกาะสุมาตรา โดยจัดเป็นไม้พุ่มเตี้ยหรือไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ที่มีความสูงของต้นประมาณ 2-4 เมตร แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มแหลม แตกกิ่งและใบน้อย เปลือกต้นเกลี้ยงเรียบเป็นสีน้ำตาลปนสีเทา ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการตอนและวิธีการเพาะเมล็ด เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุย สามารถทนอยู่ได้ในสภาพดินแฉะ ต้นยี่หุบเป็นพรรณไม้ที่ไม่ชอบแสงแดด จึงเหมาะที่จะปลูกในที่มีแสงแดดแบบรำไร และการปลูกในพื้นที่สูง เช่น ภูเขาหรือบนดอย จะทำให้ออกดอกดก ดอกมีขนาดใหญ่และมีกลีบดอกที่หนากว่า
- ใบยี่หุบ ใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปรีหรือรูปรีแกมใบหอก ปลายใบแหลม โคนใบแหลมหรือเป็นรูปลิ่ม ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 6-8 เซนติเมตรและยาวประมาณ 10-15 เซนติเมตร แผ่นใบสีเขียวสด เนื้อใบแข็งกระด้าง หลังใบเรียบเป็นมัน ท้องใบเรียบ ส่วนก้านใบยาวประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร
- ดอกยี่หุบ ออกเป็นดอกเดี่ยวหรือบางครั้งออกเป็นช่อสั้น ๆ ช่อละประมาณ 5-8 ดอก โดยจะออกตามซอกใบใกล้กับปลายกิ่ง ดอกเป็นสีขาวนวลหรือสีเหลืองอ่อนนวล ก้านดอกยาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร กลีบดอกมีขนาดใหญ่ ลักษณะงองุ้มและแข็งหนา ดอกตูมโค้งลงเล็กน้อย ส่วนดอกบานจะมีลักษณะคล้ายโดม มีกลีบดอกประมาณ 6-12 กลีบ ลักษณะของกลีบดอกเป็นรูปไข่กลับ เรียงซ้อนเป็นชั้นประมาณ 2-4 ชั้น ชั้นละ 3 กลีบ แต่ละกลีบยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร กลีบดอกหนาและอวบน้ำ มักหลุดร่วงได้ง่าย และมีกาบหุ้มหรือกลีบรองดอกสีขาวนวลหรือสีเขียวนวล 3 กลีบ หนาและแข็ง เวลาบานเต็มที่จะคล้ายกลีบดอกชั้นนอก รูปทรงของดอกเป็นรูปทรงกลมเหมือนผอบ ดอกยาวประมาณ 3 เซนติเมตร และเมื่อดอกบานจะมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 4-5 เซนติเมตร ดอกมีเกสรเพศผู้และเกสรเพศเมียจำนวนมาก
- ผลยี่หุบ ออกผลเป็นกลุ่ม ลักษณะของผลเป็นรูปรี มีขนาดกว้างประมาณ 1.5-2 เซนติเมตรและยาวประมาณ 3.5-4.5 เซนติเมตร ผิวผลขรุขระ เปลือกหนาและแข็ง และจะแตกออกเมื่อแก่ ภายในผลมีเมล็ดสีแดง
สรรพคุณของยี่หุบ
- ดอกสดมีน้ำมันหอมระเหย ซึ่งทำให้มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว (ดอก)
ประโยชน์ของยี่หุบ
- ใช้ปลูกเป็นไม้ประดับสวนทั่วไป เนื่องจากดอกมีขนาดใหญ่ มีกลิ่นหอมจัดในช่วงเวลาเย็นหรือช่วงพลบค่ำจนถึงเช้ามืด และจะทยอยออกดอกตลอดทั้งปี แต่ดอกจะบานในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ แล้วจะหุบ จึงถูกเรียกว่า “ยี่หุบ”
ดอกยี่หุบ
ภาพและข้อมูลจาก https://www.medthai.com/